Dag 5 "Weer een dag met regen"

Vanmorgen allemaal iets langer geslapen, langzaam komen we in de vakantie modus. Het is wel 17 graden maar de regen komt met bakken uit de lucht. Even gekeken waar de minste regen valt, alle weer apps zeggen wat anders hmmm. Rond 10.00 uur gaan we de auto in richting Dubrovnik, de hoge bergen van het Biokovo gebergte achter ons zijn weer omhuld in donkere wolken. De weersvoorspelling voorspelt ook weinig goeds. Toen we aan de andere kant van de tunnel van het Biokovo gebergte kwamen, scheen daar zelfs de zon, tenminste, hij deed zijn best door de grijze wolken heen te komen. Het ziet er hier er in ieder geval veel lichter uit dan aan de andere kant van de berg. Dat veranderde onderweg nog wel eens, het ene moment was het droog , het andere moment zagen we helemaal niks meer en kwam het met bakken uit de lucht. Onderweg het plan gewijzigd en hebben we besloten weer naar Bosnië te gaan om de bunker van Tito in Konjic te bezoeken. Om 11.00 uur waren we na een korte paspoort controle weer in Bosnië. Bij het tolpoortje moesten we € 0,60 betalen voor het kleine stukje autobaan. Het zonnetje schijnt hier zelfs een beetje. We hebben weer kunnen genieten van het uitzicht op de mooie weg van Mostar naar Sarajevo, de hoge mooie bergen en de prachtige Neretva rivier. Toen we in Konjic aan kwamen hebben we de navi gevolgd, het centrum uit en de berg op, tot we voor een hek kwamen en niet verder mochten. Waarschijnlijk één of andere fabriek, want er stonden ook heel veel auto's. Daar maar even gevraagd waar de bunker van Tito was. We moesten weer terug naar de stad en moesten aan de andere kant van de rivier zijn. We hadden wel haast want het was al 13.30 uur en het ging sluiten om 14.00 uur. Op een gegeven moment kwamen we bij een punt waar stond dat je hier de kaarten kon kopen. Daar kaarten gekocht (€ 14,00 p.p.) en nog even wat gedronken want van daar zou iemand ons ophalen en met ons mee rijden naar de ingang van de bunker. Het was best nog wel weer een eindje rijden. Op een gegeven moment zagen we aan de andere kant van de rivier het straatje en de fabriek waar we even daar voor hadden gestaan. Google had dus wel de goede straat, alleen mocht je er van daar niet in. Later met de rondleiding hoorden wij dat daar een munitiefabriek was op militaire grond die nog steeds in gebruik was. Vandaar dat wij daar niet door mochten. Wij gingen nu van de andere kant het militaire gebied binnen, de slagboom werd voor ons geopend, onze persoonlijke gegevens ingeleverd en toen mochten we doorrijden tot aan de bunker. daar stonden nog 8 mensen te wachten. Er zijn 3 rondleidingen op een dag, om 10.00, 12.00 en 14.00 uur en een rondleiding duurt ca. 90 minuten. We mochten daar niet verder dan het 3e huis want vanaf daar waren er militairen en ook de fabriek. Het was erg indrukwekkend en een goed doordacht plan. Ik zal de rondleiding een beetje kort proberen samen te vatten: De bouw is begonnen in 1953 in het diepste geheim als ondergronds hoofdkwartier voor Tito. De locatie is altijd geheim gebleven, tot het uiteenvallen van Joegoslavië begin '90. Alleen een paar directe medewerkers waren op de hoogte. De ondergrondse bunker is gebouwd in een bergwand, 200 meter diep en 280 meter onder de grond, in een smalle vallei, onzichtbaar vanuit de lucht en ontoegankelijk voor tanks. Bij de bouw is de enorme hoeveelheid vrijkomende stenen afgevoerd door de dam te sluiten van de snelstromende  Neretva rivier er naast. De stenen werden hier 's nachts in  gegooid en daarna werden, door de dam te openen, de stenen afgevoerd. Het is in feite een tunnel die de bergwand ingaat, na 200 meter een U bocht maakt en 200 meter verder de berg weer uitkomt. De ingangen werden gecamoufleerd door 3 naast elkaar staande huizen. De tunnel is bijna 10 meter breed en 5 meter hoog en aan weerszijden bevinden zich de ruimtes voor de technische installaties, de werkruimte,  de vergaderzalen, etc. Alle voorzieningen zijn dubbel uitgevoerd voor het geval dat. Er konden 350 man in werken en er was voorraad voor een verblijf van 6 maanden. De constructie zou een atoombom van 20 kt kunnen weerstaan. In geval van nood kon Tito nog ontsnappen via een schacht die boven in de berg uit kwam naar een klaarstaande helikopter en kon de bunker met één telefoontje tot ontploffing worden gebracht. Het telefoontje is ook gekomen, maar de toen nog 2 jonge aanwezige soldaten, wilden niet dat het tot ontploffing zou worden gebracht, ook omdat ze zelf uit Konjic kwamen. Tito zelf heeft er nooit "gewoond", alles staat er nog nieuw in. Waarschijnlijk is hij wel 4x in de bunker geweest maar dat is niet officieel bekend. Hij heeft 2 publieke plekken geopend waaronder het treinstation en is ook nog 2x in de munitiefabriek geweest voor een bezoek. Het vermoeden bestaat dat dat alleen als afleiding is geweest. De bunker is nog steeds intact en heeft een constante temperatuur van ca. 22 graden. Het is een wonder dat nooit iemand achter deze locatie is gekomen, zelfs de inwoners niet. Manschappen werden 's nachts geblinddoekt naar binnen gebracht en werden na 14 dagen afgelost. Niemand mocht zijn werkzaamheden ook af maken, zodat ook niemand wist waar ze mee bezig waren. Ook werden ze nooit meer in de bunker tewerkgesteld. De mensen in de stad dachten dat er een munitiefabriek stond. Die stond er ook wel, maar die was alleen bedoeld als misleiding. Missie geslaagd. Het was echt heel erg leerzaam en mooi om te zien. Maar we waren ook wel blij om in de frisse lucht te mogen na 1,5 uur. Onderweg weer bij Positelj gestopt, dit maal om er te eten. Hier zijn de prijzen gewoon de helft met Kroatië. We hebben ook nog even getankt en wat bier ingeslagen. Om 20.00 uur waren we weer bij ons appartement. De eigenaar was geweest en had alles weer aangeveegd en de vuilnis opgehaald. Hij had ook de dekjes van de stoelen weer schoongemaakt want we zagen vanmorgen dat er op alle dekjes kattenharen zaten. Die hadden natuurlijk mooi een zacht plekje onder ons afdak haha. Bij terugkomst ook even genoten van de zonsondergang op het strand. En nu hopen we op beter weer. Iedereen die je hier spreekt is het ook helemaal zat. We zullen zien, wat morgen ons weer brengt.